Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου: Πότε Ξεκινά και Ποιους Αφορά
Ένας νέος όρος μπήκε στη ζωή μας το 2021, ένας νέος θεσμός που υπόσχεται να αλλάξει τα πάντα σχετικά με τα ακίνητα, κυρίως, σχετικά με τον τρόπο που είναι δηλωμένα. Ξεχάστε χαρτιά σκόρπια και έγγραφα που πρέπει να μαζέψετε τρέχοντας από υπηρεσία σε υπηρεσία. Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου έρχεται για να βάλει σε τάξη όλα όσα σχετίζονται με ένα κτίριο, μια οικοδομή ή ένα οικόπεδο.
Και αν ακόμη μοιάζει άλλος ένας πονοκέφαλος για τους ιδιοκτήτες, καμία ανησυχία. Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου (ΗΤΚ) που θα είναι στο εξής υποχρεωτική για τις καινούργιες οικοδομές ή για όσους θέλουν να μεταβιβάσουν ένα ακίνητο αποτελεί αντικείμενο ενασχόλησης αποκλειστικά του μηχανικού σας. Ενώ, από τη στιγμή που ολοκληρωθεί, θα μπορείτε να έχετε στη διάθεσή σας ανά πάσα στιγμή όλα τα έγγραφα και τις πληροφορίες που σχετίζονται με το ακίνητό σας.
Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι επομένως ένα βήμα προς την εξέλιξη, ένας θεσμός που για πολλά χρόνια ζητούσαν οι μηχανικοί αλλά και οι ιδιοκτήτες που γνωρίζουν πολύ καλά πόσο χρονοβόρο και δύσκολο είναι να συλλέξει κανείς όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με ένα ακίνητο.
Επιπλέον, η ΗΤΚ αποδεικνύεται εξαιρετικά σημαντική και χρήσιμη στις περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, όταν χωρίς ιδιαίτερο κόπο οι ιδιοκτήτες που έχουν υποστεί ζημιές θα μπορούν να αποζημιωθούν αφού και το κράτος θα έχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την κατάσταση κάθε κτιρίου της χώρας.
Ας δούμε όμως, αναλυτικά, τι είναι η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου και τι θα ισχύει από την 1η Ιουλίου 2021 που γίνεται υποχρεωτική.
Τι είναι η νέα Ταυτότητα Κτιρίου
Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι όπως αντιλαμβάνεται κανείς είναι ουσιαστικά ένας πλήρης φάκελος για ένα κτίσμα, μια αυτοτελή διαιρούμενη ιδιοκτησία ή ακόμη και για ένα αδόμητο οικόπεδο ή γήπεδο. Ο ηλεκτρονικός αυτός φάκελος που θα δημιουργείται αποκλειστικά από τον μηχανικό στην ψηφιακή πλατφόρμα «Ταυτότητα Κτιρίου» -η οποία έχει τεθεί πιλοτικά σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2021- θα περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με το ακίνητο όπως:
- οικοδομική άδεια,
- πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης,
- σχέδια κατόψεων,
- πίνακας χιλιοστών,
- πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής,
- δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων και κάθε είδους πληροφορία ή έγγραφο που σχετίζεται με το ακίνητο.
Στον νέο θεσμό είναι υποχρεωτική η υπαγωγή:
- Όλων των νέων κτιρίων και των διηρημένων ιδιοκτησιών για τα οποία εκδίδονται οικοδομικές άδειες
- Όλων των παλαιότερων κτιρίων που πρόκειται να μεταβιβαστούν
Επιπλέον, για την υποβολή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, τα ακίνητα διαχωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
Κατηγορία 1:
- Όλα τα κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ καθώς και τα κτίρια που στεγάζουν τις υπηρεσίες αυτών.
- Όλα τα κτίρια όπου συγκεντρώνεται κοινό όπως μουσεία, θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες τέχνης, εκθεσιακοί χώροι, σταθμοί μετεπιβίβασης ΜΜΕ κ.ο.κ.
- Πρατήρια υγρών καυσίμων και πλυντήρια αυτοκινήτων
- Τουριστικές μονάδες άνω των 300 τ.μ.
- Δημόσια και ιδιωτικά κτίρια όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης
- Όλα τα κτίρια που σχετίζονται με παροχή ιατρικής φροντίδας, είτε είναι νοσοκομεία είτε οίκοι ευγηρίας, βρεφοκομεία, παιδικοί και βρεφικοί σταθμοί, ιδρύματα ατόμων με αναπηρία.
- Σωφρονιστικά καταστήματα
Κατηγορία 2
- Όλα τα υπόλοιπα κτίρια και οι αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες, ανεξαρτήτου χρήσεως
Η διαφορά επίσης μεταξύ των κατηγοριών είναι η εξής: Για τα μεν ακίνητα της κατηγορίας 1 η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου δύναται να καταχωριστεί εντός διαστήματος 5 ετών ενώ για τα κτίρια της κατηγορίας 2 η υποχρέωση ξεκινά από τη στιγμή της μεταβίβασης του κτιρίου ή της αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας. Η σχετική δήλωση εξάλλου, θα προσαρτηθεί στο συμβόλαιο για τη μεταβίβαση.
Η δημιουργία Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου βήμα βήμα
Όπως προαναφέρθηκε μόνος αρμόδιος για τη δημιουργία Ταυτότητας Κτιρίου είναι ο μηχανικός. Εκείνος είναι επομένως αρμόδιος για να ακολουθήσει τα βήματα που χρειάζονται τα οποία, κατά προτεραιότητα, είναι:
- Εντοπισμός του οικοπέδου στον χάρτη και καταχώριση των βασικών του στοιχείων
- Περιγραφή κάθε ξεχωριστής διαδικασίας
- Εισαγωγή σχεδίων και δικαιολογητικών
Για κάθε οικόπεδο εισάγεται μία καταχώρηση. Αν όμως πρόκειται για κάθετη ιδιοκτησία η καταχώρηση μπορεί να γίνει ξεχωριστά για κάθε τμήμα του οικοπέδου που αποτελεί κάθετη ιδιοκτησία. Αν όμως υπάρχει οριζόντια ιδιοκτησία επί καθέτου, η ξεχωριστή καταχώρηση καθίσταται υποχρεωτική.
Σε περίπτωση που ένα οικόπεδο δεν έχει προηγουμένων καταχωριστεί, η διαδικασία περιλαμβάνει νέα εγγραφή με νέο γεωγραφικό και χωροταξικό εντοπισμό του οικοπέδου. Μεταξύ άλλων, ο μηχανικός στη νέα αυτή εγγραφή πρέπει να συμπεριλάβει: Περιγραφή, ΚΑΕΚ, αν βρίσκεται σε περιοχή με ειδικό πολεοδομικό καθεστώς και ό,τι επιπλέον σχετίζεται με την ιδιοκτησία.
Αφού γίνει η καταχώρηση του οικοπέδου, ακολουθεί η καταχώρηση ιδιοκτησιών, με τις αντίστοιχες αναλυτικές περιγραφές. Ας σημειωθεί, ότι σε περίπτωση που το σύνολο του οικοπέδου το οποίο αφορά προγενέστερη καταχώρηση, αποτελεί ενιαία αδιαίρετη ιδιοκτησία, καταχωρείται ως μία ιδιοκτησία.
Είναι επίσης σημαντικό να τονιστεί, ότι με τον νέο θεσμό, στο πεδίο των ακινήτων εντάσσονται δύο ακόμη έγγραφα: Το Απόσπασμα Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας -το οποίο περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες με σχέδια και τεχνικά δικαιολογητικά για κάθε ξεχωριστό κτίριο- και το Πιστοποιητικό Πληρότητας Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας το οποίο περιέχει την περίληψη των στοιχείων που υπάρχουν στο Απόσπασμα και βεβαιώνει την καταχώριση των σχεδίων. Επιπλέον, στο Πιστοποιητικό περιλαμβάνονται και οι βεβαιώσεις των μηχανικών για την απουσία ή τακτοποίηση τυχόν αυθαιρεσιών – στοιχείο απαραίτητο για τη μεταβίβαση του ακινήτου.
Τονίζεται, επίσης, ότι η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι το τελευταίο βήμα για την οριστική τακτοποίηση ενός αυθαίρετου κτίσματος. Ακόμη και αν έχετε κάνει επομένως τις απαραίτητες ενέργειες, μόνο με την απόκτηση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου η τακτοποίηση του ακινήτου σας θα θεωρείται ολοκληρωμένη.
Από πότε ισχύει η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου
Αν είστε ιδιοκτήτης επομένως νέας οικοδομής ή σκοπεύετε να μεταβιβάσετε το παλιό σας ακίνητο, χρειάζεται να σπεύσετε στον μηχανικό σας καθώς η υποχρεωτική υπαγωγή ξεκινάει, έπειτα από μία σειρά παρατάσεων, από την 1η Ιουλίου 2021.
Η νέα παράταση δόθηκε έπειτα από έντονα αιτήματα τόσο της ΠΟΜΙΔΑ όσο και των ιδιοκτητών καθώς ο χρόνος ήταν περιορισμένος, λόγω του lockdown για να ολοκληρωθεί η συλλογή των εγγράφων και ειδικότερα να υπάρχει έγκυρη βεβαίωση μηχανικού όσον αφορά την τακτοποίηση αυθαιρέτων.
Έτσι, ενώ η υποχρέωση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου είχε αρχικά προσδιοριστεί για τις αρχές Φεβρουαρίου, δόθηκε παράταση στην ισχύ των βεβαιώσεων μέχρι τις 31 Μαρτίου (ώστε να ξεκινούσε η υποχρεωτική υποβολή της ΗΤΚ από 1η Απριλίου). Τελικά πήρε ακόμα μία παράταση, μέχρι τις 30 Ιουνίου 2021. Πλέον, η ΗΤΚ τίθεται υποχρεωτική από την 1η Ιουλίου 2021. Αξίζει να σημειωθεί, ότι έπειτα και από τα αιτήματα της Κτηματαγοράς , η κυβέρνηση πρόκειται να προβεί σε μία ακόμη ενέργεια και να δώσει τη δυνατότητα ρύθμισης αυθαιρέτων κατηγορίας 5 μέσω αποκλειστικά της υποβολής ταυτότητας κτιρίου. Επιπλέον, η νέα ρύθμιση θα προβλέπει αφαίρεση της στατικής επάρκειας από τις προϋποθέσεις για έκδοση ταυτότητας «Διηρημένης Ιδιοκτησίας».